Leren met Martin Buber

Velen kennen Martin Buber (1878-1965) van zijn dialogische geschrift Ich und Du, anderen hebben via hem kennis gemaakt met het chassidisme, sommigen kregen door zijn bijbelvertaling een ander inzicht in hun geloof. Minder bekend is hij als sociaal denker, pedagoog, kenner van het jodendom, zionist en ijveraar voor goede Palestijns-joodse verhoudingen. Toch was hij dat alles ook. Buber heeft zich op al deze gebieden met grote inzet bewogen. Hij wilde geen systematicus zijn, maar een joodse leraar, die evenveel van zijn leerlingen opsteekt als zij van hem. 'Ik heb geen leer, maar ik voer een gesprek', zegt hij. Hoe gevarieerd en fragmentarisch ook, het gaat in het werk van Buber steeds om het bewaren van onze humaniteit. Wij hebben de werkelijkheid objectief gemaakt, haar teruggebracht tot een overzichtelijk systeem. Die werkelijkheid is ons maar al te vertrouwd, maar we beseffen niet hoezeer ons menszijn hiermee wordt bedreigd. Toch is een andere realiteit, die beantwoordt aan onze eigenlijke bestemming: de genade van de ontmoeting met de medemens en met God. Bubers oeuvre roept op tot die ontmoeting. Dr. Bart Voorsluis is verbonden aan VU-podium, dat het gesprek tussen wetenschap en samenleving wil bevorderen over vragen van ethische en levensbeschouwelijke aard.