Het spiritueel leiderschap van Antoinette Bourignon (1616-1680)

In deze dissertatie biedt De Baar, die aan de RU Groningen de geschiedenis van het christendom doceert, een biografie van een originele, eigenzinnige vrouw die het wereldeinde verwachtte en zich door God geroepen dacht de ware christenen in een op het evangelie geïnspireerde leefgemeenschap te verzamelen of ook het ware christendom op aarde te herstellen. Zij publiceerde ruim achthonderd brieven, een reeks traktaten, twee autobiografieën, gedichten en gebeden, totaal 164 uitgaven. In 1686 verscheen haar verzameld werk in negentien delen. Ze was katholiek, maar een verblijf van ruim drie jaar in het multireligieuze Amsterdam bracht haar tot een meer open, antidogmatische levenshouding. De Baar gaat vooral na hoe een zeventiende-eeuwse vrouw zonder formele theologische vorming en zonder haar sekse te verhullen als geestelijk leidster kon fungeren. Natuuronderzoeker Swammerdam was een van haar volgelingen. Behalve in de persoon, het leven en de ideeën van Bourignon geeft De Baar in dit zeer leesbare boek inzicht in vele aspecten van de zeventiende-eeuwse samenleving. Met foto’s, een aantal bijlagen op cd-rom en uitgebreid bijwerk.

Drs. J. Kleisen