De polsslag van de stad

In de Gouden Eeuw, toen Amsterdam het centrum van de wereld was, waren de openbare ontledingen in het Anatomisch Theater aan de Waageen populair volksvermaak en kwamen bezoekers uit alle windstreken af op de wonderbaarlijke anatomische kabinetten van Frederik Ruysch. Maar de zeventiende eeuw was ook het tijdperk waarin de geleerde geneesheer het voorwerp was van bijtende spot en waarin de verhouding tussen medici onderling beheerst werd door ruzie, roddel en achterklap.In de ruim driehonderd jaar die sindsdien verstreken, is er veel veranderd. Annet Mooij beschrijft in De polsslag van de stad hoe de stedelijke gasthuizen uitgroeiden van bewaarplaatsen voor arme Amsterdammers tot centra van superspecialistische medische zorg, hoe in het hoger onderwijs het ideaal van brede geleerdheid werd verdrongen door dat van wetenschap en specialisme, en hoe het medisch onderzoek zich verplaatste van departiculiere studeerkamer naar bet universitaire laboratorium. Ondertussen valt er ook te lezen over het wel en wee van de medische beroepsgroep, over de omgangsvormen onder artsen, hun relatie met patiënten en hun vaak moeizame verhouding tot andere beroepsgroepen.Dit alles speelt zich af tegen een Amsterdams decor. Maat wat daar gebeurde, is nauw verweven met de geschiedenis van Nederland en moeilijk los te zien van geneeskundige ontwikkelingen elders. Die komen dan ook veelvuldig aan bod. Zo ontstaat een even informatief als levendig beeld van drie eeuwen geneeskunde.Annet Mooij (1961) was verbonden aan de Amsterdamse School voor Sociaalwetenschappelijk Onderzoek en promoveerde in 1993 op Geslachtsziekten en besmettingsangst. Een historischsociologische studie, 1850-1990. Sindsdien is zij gevestigd als zelfstandig onderzoeker. Zij publiceert en recenseert regelmatig over medisch-historische onderwerpen. De polsslag van de stad schreef zij in opdracht van het Academisch Medisch Centrum (Amc) in Amsterdam.